Alfabet Zdrowia ZPS – D jak Dna moczanowa – skąd się bierze? Jak się objawia i jak leczyć?
Dna moczanowa nazywana była niegdyś „chorobą bogaczy”, gdyż zapadały na nią zwykle osoby z wyższych sfer, mające dostęp do wysokokalorycznych posiłków obfitujących w tłuszcze i węglowodany. Jak ta sytuacja wygląda dzisiaj? Kto najczęściej choruje na dnę moczanową i jakie są skuteczne metody leczenia tego schorzenia?
Czym jest dna moczanowa?
Dna moczanowa jest to choroba związana ze zbyt wysokim stężeniem kwasu moczowego we krwi, co prowadzi do odkładania się w tkankach kryształów moczanu sodu. Dna zajmuje stawy, co objawia się napadami ostrego bólu, obrzękami i ograniczeniem ruchomości.
Jakie są objawy dny moczanowej?
Na początku zwykle następuje zapalenie pojedynczego stawu: stawu podstawy palucha, stawów stopy, kolanowego, barkowego, palców rąk i innych. Atak dny moczanowej objawia się silnym bólem, najczęściej w nocy, który narasta w ciągu kilkunastu godzin i staje się nie do wytrzymania. Zajęty staw jest obrzęknięty, skóra jest zaczerwieniona i gorąca, następuje również złuszczanie się naskórka w tym miejscu. Napadom zapalenia stawów towarzyszy często gorączka, złe samopoczucie, dreszcze i uczucie rozbicia. Silne dolegliwości mijają
w ciągu kilku dni lub tygodni, nawet nieleczone. Po ataku dny następuje okres cofania się choroby, a jeśli nie wdroży się odpowiedniego leczenia, napady będą powracać częściej i będą dotyczyć nie jednego, a kilku stawów.
Jak zdiagnozować dnę moczanową?
W przypadku podejrzenia dny moczanowej, wykonuje się badanie stężenia kwasu moczowego we krwi oraz dobową utratę kwasu moczowego z moczem. Ocenia się także płyn stawowy pod mikroskopem, a potwierdzeniem dny jest stwierdzenie w płynie kryształków kwasu moczowego. Pomocnym badaniem jest także RTG stawów, które pomaga w wykryciu guzków dnawych, a także badanie USG zajętych stawów.
Kto najczęściej choruje na dnę moczanową?
Z badań wynika, że dna moczanowa częściej występuje wśród mężczyzn niż u kobiet. W grupie mężczyzn jest to najpowszechniejsza przyczyna zapalenia stawów. Największe ryzyko zachorowania dotyczy panów w średnim i starszym wieku oraz kobiet po okresie menopauzy.
Jakie czynniki zwiększają ryzyko wystąpienia dny moczanowej?
Ryzyko zwiększają uwarunkowania genetyczne, nadużywanie alkoholu, nadwaga
i otyłość, choroby cywilizacyjne: nadciśnienie tętnicze, choroba niedokrwienna serca, cukrzyca, zaburzenia lipidowe, niedawny uraz lub operacja, stan po przeszczepieniu narządów, odwodnienie, ciężkie choroby, takie jak nowotwory, niektóre leki zwiększające stężenie kwasu moczowego (kwas acetylosalicylowy, leki moczopędne, cyklosporyna), dojrzały wiek.
Jakie są metody leczenia dny moczanowej?
Na początku zmniejsza się stan zapalny w zaatakowanych chorobowo miejscach oraz łagodzi towarzyszący im bólu. W tym celu zaleca się przyjmowanie leków przeciwzapalnych i przeciwbólowych. W ostrych przypadkach stosuje się leczenie wielolekowe, mając na uwadze wszystkie przeciwwskazania. Oprócz łagodzenia bólu ważne jest również obniżenie poziomu kwasu moczowego we krwi.
Jak zapobiegać dnie moczanowej?
Najskuteczniejszym sposobem zapobieganiu dny moczanowej jest prowadzenie zdrowego trybu życia. Ważne jest utrzymywanie prawidłowej masy ciała poprzez zdrową, zbilansowaną dietę. Nie wolno także zapominać o codziennej aktywności fizycznej, która pozwoli utrzymać elastyczność i ruchomość stawów.
Z czego powinna składać się dieta chorych na dnę moczanową?
Z produktów, z których powstają małe ilości kwasu moczowego: z warzyw (papryka, cukinia, bakłażany, cykoria, roszponka, kapusta, ogórki, kalarepa, marchew, sałata, buraki, rzodkiewki, ziemniaki, pomidory, kalafior, szparagi, seler, cebula), z owoców (jabłka, wiśnie, czereśnie, ananas, gruszki, kiwi, śliwki, pomarańcze, truskawki, banany), pieczywa razowego, ryżu, kasz, makaronów, jaj, przetworów mlecznych, orzechów. Chorzy na dnę powinni natomiast unikać: mięsa i podrobów, wędlin, kiełbas, parówek, warzywa strączkowych, ryb i przetworów rybnych, owoców morza, galarety mięsnej, szpinaku, grzybów, czekolady, kukurydzy.
