Utrata zębów – problem nie tylko estetyczny. Za braki zębów można zapłacić zdrowiem

Ładne, zdrowe zęby są naszą wizytówką, jednak stosunkowo niewiele osób może pochwalić się tym, że posiada wszystkie. Często wydaje nam się, że brak jednego czy dwóch zębów, szczególnie tylnych to niewielki problem. Tymczasem zostawienie luki po wyrwanym zębie może mieć poważne konsekwencje.

Rozmawiamy z  lek. stom. Martą Malik- Jurkiewicz, specjalistą protetyki stomatologicznej w Zespole Przychodni Specjalistycznej w Tarnowie.

Ile zębów powinien mieć dorosły człowiek?

Większość dorosłych osób posiada 16 zębów stałych w łuku górnym i taką samą ich liczbę w łuku dolnym. Jednakże jest grupa pacjentów, która nie ma tzw. „ósemek” i wówczas ich uzębienie liczy sobie 28 zębów.

Podobno, około 35. roku życia większość z nas nie ma już około jedenastu zębów. Dlaczego tracimy zęby?

Przyczyn może być wiele, podstawową nadal jest słaba higiena jamy ustnej, brak systematycznej kontroli stanu uzębienia, brak świadomości społecznej, urazy, schorzenia ogólnoustrojowe.

Do czego mogą doprowadzić braki w uzębieniu?

Dyskomfort estetyczny jest pierwszym, a zarazem podstawowym mankamentem dla pacjenta. Brak uzębienia prowadzi do zauważalnych zmian w obrębie twarzy, zaburzeń ze strony stawów skroniowo- żuchwowych, jak również przyczynia się do rozwoju schorzeń układu pokarmowego-zaburzony proces prawidłowego odżywiania, jak również wstępnego trawienia pokarmów odbywającego się w jamie ustnej.

Brakiem jednego czy dwóch zębów, zwłaszcza tylnych też należy się przejmować?

Zęby tylne, inaczej trzonowe mają za zadanie rozdrabniać, miażdżyć pokarmy, są przystosowane  do pełnienia tej funkcji dzięki ich odpowiedniej budowie anatomicznej. Jeżeli ich brakuje, zadanie to przejmują zęby odcinka przedniego, które wówczas są przeciążane i niestety w takiej sytuacji dochodzi z czasem do ich destrukcji.

 Dlaczego twarz wygląda starzej, gdy brakuje nam zębów – tym bardziej tych, których nie widać na pierwszy rzut oka?

Gdy brakuje nam zębów bocznych, fachowo mówiąc tracimy ważne strefy podparcia, kolejno dochodzi do patologicznego starcia  pozostałego uzębienia, tracimy „wysokość”. Zauważamy wówczas skrócony dolny odcinek twarzy, opadnięcie kącików ust, zmniejszenie czerwieni warg, nasilenie zmarszczek.

Jakie możliwości daje protetyka. Jakie są sprawdzone metody na przywrócenie pełnego uśmiechu?

Protetyka  jest dziedziną, która za pomocą sztucznego elementu ma za zadanie po części przywrócić zaburzoną funkcję oraz poprawić komfort życia pacjenta. Ta sama rola dotyczy każdej protezy, również zębowej. Ogólnie ujmując, protezy w obrębie jamy ustnej możemy podzielić na protezy stałe i ruchome.

Kiedy proteza?

Leczenie protetyczne wskazane jest zawsze przy brakach zębowych, odpowiednie, dobrane indywidualnie dla każdego pacjenta.

Można się przyzwyczaić do protezy?

Myślę, że tak, w dużej mierze zależy to od indywidualnej zdolności adaptacyjnej każdego człowieka, pozytywnego  nastawienia, oczekiwań, konsekwencji oraz determinacji pacjenta.

Dlaczego proteza, która wydawała się na początku idealnie dopasowana, po jakimś czasie przestaje być stabilna?  

Organizm ludzki ulega ciągłym zmianom, tak samo stan jamy ustnej, warunki podłoża protetycznego nie są stałe=constans. Natomiast proteza zębowa jest ciałem stałym i mówiąc kolokwialnie „zużywa się”, ulega zniszczeniu, zasiedla ją patologiczna flora grzybicza. Dlatego też w miarę użytkowania proteza ruchoma przestaje spełniać swoją rolę w sposób prawidłowy.

Jak często wymienia się protezę zębową?

Częstotliwość wymiany protez zależy od dynamizmu zmian zachodzących w obrębie jamy ustnej. Wskazana  jest wymiana uzupełnień ruchomych przynajmniej co 5 lat.

Jak dbać o protezę?

Najważniejsza jest codzienna higiena, tak samo jak w przypadku uzębienia naturalnego. Zaleca się stosować do czyszczenia zwykłe „szare ” mydło i miękką szczoteczkę, najlepiej po każdym posiłku.

Komu przysługuje refundowana proteza zębowa?

W ramach świadczeń refundowanych NFZ, ruchoma proteza zębowa przysługuje pacjentowi raz na 5 lat, jeżeli w danym łuku zębowym brakuje 5 zębów.

Jak długo w ZPS czeka się na wizytę u protetyka i wykonanie protezy?

W Poradni Protetyki Stomatologicznej ZPS pacjenci są konsultowani i kwalifikowani na bieżąco. Proces wykonywania protez zębowych jest procesem wieloetapowym, mianowicie związane jest to z około 5 wizytami odbywającymi w odstępach tygodniowych.